نقش و مسئولیت‌هاي مراقبین و اهمیت آن‌ها در میزان کیفیت زندگی سالمندان

این مطلب به بررسی نقش‌هاي متعدد افرادي که از سالمندان مراقبت می‌کنند و تأثیرات این نقش بر سلامتی آنها می‌پردازد. وظایف مراقب، مراقبت دائم در طول زمان، افزایش دامنه مسئولیت‌هاي مراقبت در طی زمان و تصمیم‌گیري در موقعیت‌هاي خاص می‌باشد. مراقبت از خانواده نسبت به گذشته بسیار مهم‌تر و پیچیده‌تر شده است و اغلب مراقبان آمادگی کافی براي نقش خود را دارند. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاري از مراقبان از تأثیرات منفی روانی رنج می‌برند. ممکن است برخی از مراقبان بیشتر از سایرین در معرض آسیب باشند؛ به ویژه کسانی که ساعت‌هاي طولانی مشغول مراقبت از افراد مسنی که مبتلا به زوال عقل پیشرفته هستند می‌باشند. مراقبان باید به اثرات مخرب مسئولیتشان بر سلامتی خود آگاه باشند.

این مطلب به بررسی نقش‌هاي چندگانه و در حال تکامل افرادي که از والدینشان، پدربزرگ، مادربزرگ و یا سایر اعضاي خانواده که دیگر نمی‌توانند به طور مستقل فعالیت کنند مراقبت می‌کنند و تأثیر این نقش‌ها بر سلامتی آنها می‌پردازد.

نقش مراقبان در طول دوره مراقبت با توجه به تنوع خانواده‌ها، زمان شروع مراقبت، مدت زمان پرستاري و مراقبت متغیر است.

در سالمندانی که فرآیند مراقبت از آنها با گذشت زمان به طور فزاینده‌اي دچار اختلال می‌شود، مانند افزایش ضعف، زوال عقل، بیماري پارکینسون یا سرطان پیشرفته، نقش مراقبان آنها نیز بر این اساس افزایش می‌یابد. اما در مورد سالمندانی که مراقبت کوتاه مدت یا دوره‌اي را تجربه می‌کنند، مانند سرطان در مراحل اولیه و نارسایی قلبی، نقش مراقبان آنها ممکن است کوتاه مدت اما شدید باشد یا با گذشت زمان کاهش یابد.

مراقبت را می‌توان از نظر مدت و شدت دسته‌بندي کرد؛ مانند تعداد ساعاتی که در طی یک روز، هفته یا ماه از سالمند مراقبت صورت می‌گیرد. بنا به یک تحقیق انجام شده، میانگین سال‌هاي مراقبت از سالمندانی که نیاز زیادي به مراقبت و نگهداري دارند (مانند سالمندان ناتوان در انجام فعالیتهاي روزانه و ...) 4 سال و در صورتی که سالمند مبتلا به آلزایمر باشد به 5 سال افزایش می‌یابد. همانطور که انتظار می‌رود، شدت مراقبت باتوجه به میزان ناتوانی و ضعف سالمند متفاوت است. افرادي که فقط به کارهاي منزل رسیدگی می‌کنند به طور متوسط 85 ساعت در ماه و مراقبانی که از یک فرد مسن با عدم توانایی در انجام فعالیت‌هاي روزانه نگهداري می‌کنند حدود 253 ساعت در ماه زمان صرف می‌کنند (معادل تقریباً دو شغل تمام وقت).

افرادي که از بزرگتر مسن خود مراقبت می‌کنند همزمان سایر نقش‌ها و مسئولیتهاي زندگی خود را نیز دارند. زندگی شخصی آنها - به عنوان همسر یا شریک زندگی، پدر و مادر، کارمند، صاحب مشاغل، عضو جامعه – ممکن است در زمان‌هاي مختلف با مراقبت از سالمندشان تداخل پیدا کند. در شرایط ایده‌آل، کمک گرفتن از یک مراقب خارج از افراد خانواده می‌تواند وظایف مراقبت آنها را متعادل کند. با این وجود هزینه‌هاي خدمات و پشتیبانی طولانی مدت می‌تواند زندگی فرد را تحت فشار قرار داده و تضعیف کند. زمانی مسائل پیچیده‌تر می‌شود که اعضاي خانواده در مورد نوع مراقبت مورد نیاز سالمند و چگونگی ارائه آن اختلاف نظر پیدا کنند و نقش و مسئولیت‌هاي خانواده با گذشت زمان تغییر کند.

مسئولیت هاي مراقب شامل موارد زیر است:

• کمک به مراقبت شخصی: استحمام و نظافت، لباس پوشیدن، توالت رفتن و ورزش
• امور مربوط به تهیه غذاي سالم: تهیه وعده‌هاي غذایی، خرید، خانه‌داري، لباس‌شویی و سایر امور
• مراقبت‌هاي بهداشتی عمومی: نظارت بر مصرف داروها و نسخه‌ها، یادآوري ملاقات‌هاي پزشکی و درمانی و تجویز دارو
• کمک حرکتی: کمک به سوار یا خارج شدن از ویلچر، ماشین و وسایل نقلیه
• حمل و نقل: رانندگی، کمک به سوار شدن و خارج شدن از وسیله نقلیه و در دسترس قرار دادن ویلچر
• حمایت عاطفی: همراهی و پشتیبانی ثابت در همه امور شخصی، ایجاد رابطه عاطفی
• ارتباط با پزشک معالج: پیروي از یک برنامه مراقبت و ثبت و گزارش هرگونه تغییر در سلامت فرد و اطلاع به پزشک
• سازماندهی به امور منزل: کمک به سازماندهی، مراقبت و نظافت عمومی منزل

مهم نیست که چقدر عشق و علاقه بین مراقب و سالمند باشد، مراقبت از سالمند کار ساده‌اي نیست - و با افزایش سن سالمند مراقبت نیز سخت‌تر می‌شود. بیش از 75 درصد از افرادي که از یک سالمند مراقبت می کنند می‌گویند که این امر به زندگی خانوادگی آنها لطمه می‌زند. تقریباً همه مراقبان استرس یا تنش ناشی از نقش خود را تجربه کرده‌اند و می‌گویند این یک کار بسیار طاقت فرساست.

"انتظارات از فردي که مسئولیت مراقبت را به عهده گرفته است بسیار زیاد است." او دیگر نمی تواند هر کاري را که می‌خواهد انجام دهد؛ مانند اینکه در یک لحظه از خانه خارج شود. اغلب این حس در آن‌ها ایجاد می‌شود که حریم خصوصی خود را از دست داده‌اند.

مراقبت می‌تواند هم آسیب جسمی و هم آسیب روانی به هر کسی که این مسئولیت را پذیرفته است وارد کند و بسیاري از آنها علائم افسردگی را تجربه می‌کنند. بسیاري از مراقبان فراموش می‌کنند که براي خودشان وقت بگذارند، و این می‌تواند باعث فرسودگی شغلی در آنها شود. تدارکات و برنامه‌ریزي یکی از سخت‌ترین قسمت‌هاي نقش مراقب می‌باشد

مراقبت چه مزایایی دارد؟

مراقبان چالش ها را از بین می‌برند و استقلال سالمندان را تقویت می‌کنند. گرچه کار ساده‌اي نیست، اما این نکته حائز اهمیت است که آنها از شخصی که دوست دارند مراقبت می‌کنند. توجه به نکات مثبت در نقش مراقب چیزي است که باعث می‌شود بسیاري از مراقبان راضی باشند و به کار خود افتخار کنند. اغلب کمک به دیگران باعث بوجود آمدن احساس مفید بودن در فرد کمک‌رسان می‌گردد و باعث می‌شود که مراقب احساس خوشنودي کند و اغلب مراقبت براي مراقبان به معناي زندگی فرد مراقبت گیرنده می‌باشد و به آنها کمک می‌کند تا احساس موفقیت کنند.