مراقبه سالمندان

اغلب افراد با افزایش سن، بیشتر نگران سلامت جسمی خود میشوند تا سلامت روان؛ در حالیکه توجه به سلامت روان نیز به اندازه سلامت جسم اهمیت دارد و باید به آن توجه ویژه گردد. یکی از راه‌هاي رسیدگی به سلامت روان، مراقبه آگاهانه می‌باشد که مزایاي جسمی و روانی زیادي را به همراه دارد. مراقبه موضوع جدیدي نیست و مردم از 5000 سال قبل از میلاد نیز مدیتیشن می‌کردند.

مراقبه ذهنی چیست؟

مراقبه در واقع یادگیري نحوه حضور‌، آگاهی و عدم قضاوت است. تمرین مراقبه ذهنی باعث ایجاد آرامش در ذهن و بدن می‌گردد و روشی کارآمد براي مقابله با استرس است. در مراقبه باید فقط بی حرکت نشست یا دراز کشید و به فکرهایی که از سر می‌گذرند نگاه کرد. هنگام مدیتیشن نفس کند و ضربان قلب کم می‌شود. فشار خون‌، استرس و تنش نیز در بدن کاهش می‌یابد. آگاهی به ذهن صرفاً مشاهده و پذیرش افکار است که بدون قضاوت رخ می‌دهند. در مراقبه، ذهن به جاي نگرانی در مورد آینده یا تأمل در گذشته، روي زمان حال متمرکز می‌شود و هر آنچه موجب حواس پرتی گردد را مسدود می‌کند.

مراقبه آگاهانه فقط یکی از بسیاري از تکنیک‌هاي مراقبه است. با ترکیبی از مدیتیشن، آگاهی از بدن ، یوگا و کاوش در الگوهاي رفتاري می‌توان به افراد مبتلا به استرس، اضطراب، افسردگی و درد کمک کرد. مدیتیشن نیازي به مکان یا زمان خاصی ندارد و همه می‌توانند در هر زمان و هر مکان یک تمرین مدیتیشن آگاهانه را انجام دهند.

مراقبه ذهن چگونه به سالمندان کمک می‌کند؟

از مزایاي بالقوه مراقبه آگاهانه براي افراد مسن می‌توان به تمرکز بهتر، افزایش آرامش، استرس کمتر و بهبود خواب اشاره نمود. تحقیقات نشان می‌دهد که ذهن آگاهی و مراقبه می‌تواند افسردگی و درد را کاهش داده و به سالمندان کمک می‌کند تا بتوانند شرایط کنونیشان را بپذیرند و با چالش‌هاي پیري کنار بیایند.

مدیتیشن باعث تحریک حافظه می‌شود. نتیجه تحقیقاتی در ایالات متحده نشان می‌دهد که مدیتیشن باعث افزایش حافظه کوتاه مدت و طولانی مدت می‌شود. اخیرا مطالعه‌اي در این زمینه نشان داد که حتی ممکن است پیشرفت آلزایمر را کند نماید. مدیتیشن نه تنها در مغز "احساس خوب" را فعال می‌کند، بلکه همچنین می‌تواند باعث بهبود تمرکز، خلاقیت و عملکرد شناختی در مغز گردد.

ذهن آگاهی باعث می‌شود که افراد راحت‌تر بتوانند بر روي خلق و خو و احساساتشان تمرکز و ان ها را مدیریت نمایند.

با چه روشی می‌توان تمرین مراقبه ذهنی را شروع کرد؟

براي انجام مدیتیشن زمان و مکان مشخصی را به آن اختصاص دهید. از زمان کم شروع کنید، مثلا 10 دقیقه در روز. ممکن است در ابتدا انجام این کار دشوار باشد و ذهن شما از آن فرار کند و سیلی از تفکرات به شما هجوم آورند.

بی حرکت در جایی راحت بنشینید یا دراز بکشید. نفس‌هاي عمیق شکمی بکشید. روي دم و بازدم خود تمرکز کنید و هر احساسی که بدن به شما می‌گوید را تأیید کنید. چه دراز کشیده و چه در حالت نشسته، وضعیت بدن خود را چک کنید تا بدنتان در وضعیتی صحیح و راحت قرار داشته و هیچ جایی از آن احساس درد و ناراحتی نداشته باشد.

سعی کنید ذهن خود را کاملاً پاك کنید. افکار زیادي سعی در جلب توجه شما خواهند داشت. این افکار را با مهربانی بپذیرید و آنها را به آرامش و رهایی دعوت کنید. دم و بازدم را در شکم خود احساس کنید و بر روي آن تمرکز کنید. بعد از اتمام زمان مدیتیشن، لحظه‌اي وقت بگذارید و از جسم و روان خود تشکر کنید، که براي خود وقت گذاشتید و به احساس خود توجه کردید.

می‌توانید تعداد زیادي فیلم درباره مراقبه آگاهانه براي افراد YouTube در وب‌سایتهاي مختلف مانند مسن بیابید. حتی اپلیکیشن‌هاي زیادي هم براي این کار وجود دارند که می‌توانید از آنها نیز کمک بگیرید. یا برخی پادکست‌ها نیز در این زمینه وجود دارند که می‌توانند مفید باشند. حتی می توانید پرس و جو کنید که آیا در مراکز سالمندان محلی، بیمارستان ها یا مراکز بازنشستگان کلاس‌هاي مراقبه برگزار می شود یا خیر. انجام روتین برنامه ذهن آگاهی می تواند به شما کمک کند تا طرز فکر خود را در زندگی روزمره رشد دهید.